tacy rodzice, którzy zanim wyrażą swój sprzeciw wysłuchają dziecka ze zrozumieniem; zamiast narzucać mu własne stanowisko, przedyskutują z nim w sposób demokratyczny najbardziej sporne sprawy.

rodzina nadmiernie skoncentrowana na zdobywaniu wartości materialnych, na dążeniu do rywalizacji nastawionej na własną karierę zawodową i oczekująca sukcesów od swoich dzieci, sprzyjająca zanikaniu więzi międzyludzkich, odwołująca się często do kar fizycznych, w coraz większym zakresie rozbita, patologiczna.

żywe techniki gromadzenia informacji do oceny ucznia; najczęściej służą one analizie dotychczasowych osiągnięć danego ucznia, wspólnemu określaniu jego dalszych i bliższych celów edukacyjnych, formułowaniu kryteriów powodzenia i sposobów ich realizacji; techniki te mogą być stosowane w nauczaniu wszystkich przedmiotów i na wszystkich poziomach; ich zaletą jest indywidualne poświęcenie uwagi zaletom ucznia.

według W. Diltheya jedna z podstawowych funkcji życia ludzkiego; stanowi ono metodologiczny fundament nauk humanistycznych jako nauk o ludzkiej duchowości.

działanie człowieka wyrażające się w intelektualnym poznaniu i zdolności do samokierowania sobą (autodeterminacji).

proces stopniowych zmian zachodzących we wrażliwości moralnej dziecka: w jego stosunku do dobra i zła, do własnych czynów i ich skutków oraz do spraw innych ludzi. W procesie tym wyróżnia się kilka kolejnych stadiów: amoralizm – gdy dziecko nie reaguje na moralną stronę sytuacji, które pojawiają się w jego życiu; heteronomia moralna – gdy dziecko zdolne jest do oceny postępowania swego i innych osób kierując się nakazami ze strony dorosłych i dążąc do ich naśladowania; autonomia moralna – kiedy dziecko już w okresie wczesnoszkolnym zaczyna kierować się wrażliwością moralną, a nie względem na sankcje grożące mu ze strony rodziców lub nauczycieli, ideowość moralna – gdy postępowanie jednostki pozostaje w zgodzie z jej ukształtowanymi ideałami moralnymi.

skuteczna zmiana dotychczasowej kultury szkoły ze statecznej na kulturę aktywną i współpracującą.

system, w którym status członka elity stanowi nagrodę za zwycięstwo w otwartej rywalizacji.

proces przemieszczania jednostek w strukturze społecznej.

w pełni kontrolowany proces selekcji – „sponsorowana indukcja do elity”; w procesie tym jednostki nie zajmują miejsca w elicie dzięki podjętemu wysiłkowi czy optymalnej strategii działania, to istniejąca elita nadaje statusy społeczne – w zależności od jakości kandydatów; występuje tu wczesna selekcja ograniczonej liczby osób koniecznych do wypełnienia antycypowanych miejsc w elicie.

otaczający nas świat przedmiotów.

pojęcie statystyczne odnoszone do testu; przyjmuje ona postać liczbowego wskaźnika stabilności oraz wysokich korelacji z wynikami równoważnych form testu i pomiędzy różnymi elementami pojedynczego testu.