Słownik pojęć
- cechy profesorów
jeden z typów średniowiecznych uniwersytetów, będący organizacją profesorów, powstawał w silnych ośrodkach szkolnych (np. Paryż), skupiających liczne grono mistrzów i nauczycieli; w uniwersytetach takich rozwijały się najczęściej fakultety sztuk i filozofii oraz teologii.
- cechy studentów
jeden z typów średniowiecznych uniwersytetów, rodzaj organizacji studentów, gromadzących się wokół wybitnych znawców prawa lub medycyny; studenci wybierali spośród siebie rektora, zatrudniali profesorów, w pewnym sensie decydowali o programie studiów.
- cele kształcenia
zamierzony przez nauczyciela stan rozwojowy uczącego się w sferze poznawczej, emocjonalnej i psychomotorycznej, przedstawiający zakres nowej wiedzy, umiejętności, zdolności i postaw.
- cele nieoperacyjne
cele kształcenia odnoszące się do jakości mniej uchwytnych; pozostawiając rezultat końcowy bardziej otwartym nie specyfikują one wprost wyników podjętych przez ucznia operacji i nie pozwalają nauczycielowi ocenić, czy jego cele zostały osiągnięte.
- cele ogólne
cele kształcenia odnoszące się do intencji i zamiarów edukacyjnych na poziomie ogólnym, zarówno długo-, jak i krótkoterminowych; mogą one funkcjonować na różnym poziomie ogólności; na najwyższym poziomie mają charakter ideałów wskazujących na jakieś idealne dobro, wartości, które nadają kierunek podejmowanym procesom pedagogicznym; na niższym poziomie ogólności formułowane są zadania rozumiane jako wytyczne do realizacji określonych zamiarów.
- cele operacyjne
cele kształcenia wskazujące konkretne (mierzalne) zachowania uczniów, będące dowodem osiągnięcia celu.
- cele szczegółowe
cele kształcenia stanowiące próbę przełożenia intencji na uchwytne kategorie, niezbędne do planowania toku zajęć – pojedynczych lekcji lub jednostek metodycznych, od których zależy następnie realizacja całości projektu; mogą one być operacyjne lub nieoperacyjne.
- cele wychowania
pożądane i oczekiwane zmiany, jakie pod wpływem respektowania odpowiednich metod, środków i warunków kształtują się w osobowości wychowanków w postaci poglądów, postaw, nawyków oraz innych cech osobowości; cele wychowania – według W. Okonia – obejmują zarówno zmiany natury poznawczo-instrumentalnej, które się wiążą z poznawaniem świata i oddziaływaniem nań, jak i zmiany o charakterze motywacyjno-emocjonalnym, które polegają na formowaniu stosunku wychowanka do świata i ludzi, jego przekonań i postaw, systemu wartości i celu życia; istotnym celem i efektem wychowania staje się uformowanie charakteru wychowanka, to jest doprowadzenie do zgodności jego postępowania z nabytymi i uznawanymi przezeń zasadami mającymi swe źródło w jakimś systemie wartości.
- Collegium Nobilium
inaczej kolegium dla szlachty założone w 1740 r. w Warszawie przez pijara Stanisława Konarskiego.
- człowiek Turinga
istota będąca jedynie procesem informacji, traktująca swe otoczenie jako informacje do przetworzenia.
- czynniki protektywne
czynniki takie, jak „odporność” i „zabezpieczenie”; środowiskowe i indywidualne cechy rozwojowe jednostki.