ideał wychowania nakreślony przez Johna Locke’a w Myślach o wychowaniu, według Stefana Wołoszyna gentleman Locke’a ma przejawiać elegancję w zachowaniu się w salonie oraz dzielność i umiejętności w sprawach wojskowych i w służbie publicznej dla kraju.

osoba, która utrzymywała gimnazjon, szkołę przeznaczoną dla dorastających Ateńczyków.

szkoła, w której kontynuowali kształcenie umysłowe i fizyczne dorastający Ateńczycy.

nowy typ szkoły średniej humanistycznej, założony w 1538 roku w Starsburgu przez luteranina Johannesa Sturma; program gimnazum opierał się na nauczaniu języków klasycznych i retoryki, nie obejmował jednak języka ojczystego i nie liczył się z praktyką życiową, wykształcenie rzeczowe czerpano z lektury autorów starożytnych; gimnazjum oferowało głównie wykształcenie formalno-lingwistyczne i literackie.

najlepszy typ szkoły średniej w XIX wieku; w szkole tej wyżej ceniono kształcenie formalne (funkcjonalne) aniżeli materialne, swoistą wartość kształcącą przypisano w niej nauczaniu języków starożytnych, a zwłaszcza greckiego. Do kultu języków antycznych dołączono także kult języka ojczystego. Dowód ukończenia gimnazjum stanowił egzamin dojrzałości, który został wprowadzony oficjalnie w 1812 roku, był on jednocześnie traktowany jako warunek umożliwiający wstęp na uniwersytet.

objęcie, obejmowanie swym zasięgiem całego świata.

metody prowadzenia zajęć dydaktycznych; wyróżnia się następujące rodzaje gier dydaktycznych: symulacyjne, mające charakter retrospektywny i autentyczny; sytuacyjne, mające charakter prospektywny i prognostyczny; inscenizacyjne; burzę mózgów.

gry dydaktyczne wymagające użycia komputera.

termin stworzony przez niemieckiego historyka z XIX w. – Johanna Gustawa Droysena, obejmujący lata 336 – 30 p.n.e., tj. od daty wstąpienia na tron Aleksandra Wielkiego i podboju monarchii perskiej do daty zdobycia przez Rzym ostatniego państwa hellenistycznego – Egiptu.

kierunek pedagogiczny, dla którego zasadniczymi wartościami były: konserwatyzm, intelektualizm, autorytet, uspołecznienie, zachowanie ciągłości, długa perspektywa czasowa i inne.

kierunek dydaktyczny zapoczątkowany przez J.F. Herbarta; Herbart, Johann Friedrich (ur. 4 V 1776, zm. 11 VIII 1841) niemiecki pedagog, psycholog i filozof. Stworzył system pedagogiczny oparty na etyce i psychologii: etyka umożliwiła mu wyznaczenie celów wychowania, psychologia – środków. Za główny cel wychowania uważał ukształtowanie moralnego charakteru, za główne środki – wyrobienie karności i nauczanie wychowujące. Szczególnie duży wpływ wywarł Herbart na rozwój dydaktyki. Uczenie się traktował jako gromadzenie wyobrażeń (mas apercepcyjnych, czyli treści świadomości człowieka ukształtowane przez nagromadzoną wiedzę i doświadczenie, wywierająca wpływ na nowe spostrzeżenia), ich kojarzenie i systematyzowanie. Na analizie tego procesu oparł teorię stopni formalnych wszelkiego nauczania, obejmujących jasność, kojarzenie, systematyzowanie i metodyczne stosowanie wiedzy. Zapoczątkowany przez Herbarta kierunek dydaktyczny miał wielu kontynuatorów, do najgłośniejszych należeli: T. Ziller, W. Rein, O. Willmann.

kierunek filozoficzny, który wyrósł z egzegetycznych badań nad tekstami biblijnymi i spuścizną literacką antyku. Dzięki dociekaniom F.E.D. Schleiermachera i W. Diltheya, a następnie M. Heideggera, H.-G. Gadamera czy P. Ricouera, hermeneutyka filozoficzna przestała się ograniczać do ustalania reguł poprawnej interpretacji, lecz zajęła się opisem samego zjawiska rozumienia – jego struktury, warunków i możliwości.