Scenariusze ćwiczeń

Ćwiczenie w rozwiązywaniu konfliktów małżeńskich
Niech studenci zapoznają się z poniższym opisem konfliktu, następnie niech spróbują zdefiniować problem i dobrać do niego techniki terapeutyczne posługując się jak największą liczbą pasujących do tego przypadku koncepcji leczenia. Studentów można ewentualnie z góry podzielić na podgrupy reprezentujące różne podejścia do terapii.

Ona i On, sobotnie popołudnie

On, stając w drzwiach od kuchni:

Chciałbym, kochanie, żebyś pokazała mi trochę jak się prasuje. Jakbym się tego nauczył mógłbym ci pomagać w domu i nie musiałabyś wszystkiego robić sama.

Ona, zajęta gotowaniem:

Skąd ja mam brać czas na to, żeby ci pomagać w prasowaniu, albo cię uczyć? Bądź trochę bardziej realistą Maćku... i zamiast gadać podaj mi foremkę do ciasta.

On, trochę nadskakująco:

Ja cię tylko grzecznie prosiłem, żebyś pozwoliła sobie pomóc, bo skarżysz się, że po powrocie z biura masz w domu drugi etat.

Ona, ironicznie:

Sam to powiedziałeś! Szanowny Pan wraca z pracy, zakłada kapcie i siedząc w fotelu zasłania się gazetą, albo patrzy w telewizor! W sprawach domowych zero inicjatywy. Ani razu nie przyszło ci do głowy żeby zrobić mi niespodziankę i na przykład przygotować kolację!

On, pokornie:

To prawda... Chcesz, żebym ci pomógł natychmiast? Podczas kiedy będziesz piekła ciasto, ja nakryję do stołu. (rusza w kierunku szafki z zastawą)

Ona, trochę zaniepokojona swoim wybuchem niezadowolenia:

Daj spokój Maciek. Dopiero co robiłam porządki na półkach, wszystko poprzekładałam i trudno ci będzie cokolwiek znaleźć. Zaraz sama nakryję do stołu.

On, czując się zapędzony w kozi róg:

Niezła jesteś! Za każdym razem, kiedy proponuję ci pomoc, ty ją odrzucasz!

Ona, tym razem wychodzi naprzeciw:

Dobrze, jeżeli naprawdę chcesz mi pomóc, obierz szybko parę ziemniaków.

On trochę zaskoczony zaczyna obierać:

To nie takie proste, jeśli ma się tępy nóż.

Ona tryumfując:

To będzie trwało godzinę! Nie mam w tej chwili nic więcej do roboty. Sama obiorę. Idź sobie stąd, nie ma sensu prosić cię o cokolwiek. Wiedziałam, że tak będzie. Jesteś jak zawsze pełen dobrych intencji i pomysłów, ale jak przyjdzie co do czego, to nawet obranie paru ziemniaków jest dla ciebie zbyt skomplikowane. Wracaj do swojej gazety i pozwól mi w spokoju dokończyć moją pracę.

On, również tryumfując:

Zawsze tak jest, jak tylko próbuję ci pomóc. Sama widzisz, co mnie spotyka z twojej strony! Wyrafinowana niewdzięczność!

Inne przykłady sytuacji przywoływanych lub kreowanych dla celów terapeutycznych znaleźć można w książce R. Praszkiera wymienionej w lekturach uzupełniających.

Pytania do dyskusji

• Psychoanaliza freudowska opisuje stosunki między lekarzem a pacjentem w kategoriach przeniesienia i przeciwprzeniesienia. Jakie problemy etyczne powstają w chwili pojawienia się tych zjawisk? Czy terapeucie łatwo jest wytłumaczyć pacjentowi, że jego stosunek do lekarza jest tylko refleksem uczuć do rodziców?
• Na ile terapeuta może okazywać pacjentowi własne uczucia? Czy nie jest to "płatna miłość" na miejsce miłości toksycznej okazywanej przez rodzinę i przyjaciół?
• Jedną z technik terapii behawioralnej jest karanie niepożądanych zachowań, czyli terapia awersyjna. Stosowana jest ona zwłaszcza w leczeniu uzależnień. Cofnijcie się do rozdziału 9 oceniając skuteczność tej terapii. Jakie są jej zalety i ograniczenia?
• Poznawcza modyfikacja zachowania kojarzy się z popularną ostatnio inteligencją emocjonalną. Czy ten rodzaj kontrolowanego przeżywania emocji jest możliwy i czy rzeczywiście można uczyć ludzi rozwiązywania problemów emocjonalnych tak samo, jak interpersonalnych lub poznawczych?
• Przypomnijcie sobie początek rozdziału na temat psychoterapii połączonej z wykorzystaniem praktyk szamańskich oraz zbliżenie dotyczące programu zwalczania przemocy w szkole. Co wspólnego mają ze sobą opisane w tych fragmentach metody oddziaływania na osobowość? Skąd wywodzi się ich skuteczność?
• Leczenie pod przymusem niezależnie od rodzaju stosowanych zabiegów budzi liczne kontrowersje. Jakie są argumenty za i przeciw takiemu leczeniu? W jaki sposób fakt, że nie jest ono dobrowolne obniża jego skuteczność?
• Jak można wykorzystać Internet jako pomoc w psychoterapii? Wiadomo, że w sieci spotykają się rozmaite grupy wsparcia. Może być ona także wykorzystana jako źródło testów do oceniania postępów w terapii? Jakie jeszcze formy leczenia może zaoferować komputer?

Copyright © 1992 by Pearson Education. Wszelkie prawa zastrzeżone. Materiały z książki Philipa Zimbardo, Psychology and Life, 13th Edition, wydanej przez Allyn and Bacon, Boston, Massachusetts, USA nie mogą być publikowane i redystrybuowane bez pisemnej zgody.