Scenariusze ćwiczeń
Niech studenci przypomną sobie i opiszą znane z własnego doświadczenia osoby, u których pojawia się w sposób wyrazisty przynajmniej jeden wskaźnik z listy. Czy na takiej podstawie można orzec, że ktoś jest nienormalny? Jak należy posługiwać się tymi wskaźnikami?
Diagnozowanie różnych typów zaburzeń
Niech studenci podzielą się na podgrupy według rodzaju zaburzeń psychicznych: np. osobowość narcystyczna, antyspołeczna, wieloraka itd. Każda podgrupa powinna uzgodnić listę objawów "swojego" zaburzenia i dobrać do niego dwa przypadki: jeden pochodzący z niniejszego rozdziału (np. Ewa, Ellen, Edith, Cherish, Mark V.) i jeden nowy z dowolnego podręcznika psychologii klinicznej lub psychiatrii. Podgrupy "ekspertów" prezentują po kolei nowe przypadki. Dla każdego z nich grupa stara się sformułować i uzasadnić właściwą diagnozę.
Pytania do dyskusji
Wiedza uzyskana na podstawie tego rozdziału (choćby dane statystyczne wskazujące na powszechność depresji, schizofrenii i uzależnień) pozwala studentom dostrzec nowe aspekty szeregu zjawisk społecznych.
- Bezdomność. Ponieważ bezdomni cierpią często z powodu różnych, nieleczonych zaburzeń psychicznych, można powiedzieć, że na dworcach i ulicach znajduje się ogromny, pozostawiony bez opieki szpital psychiatryczny. Jakiego rodzaju wsparcie społeczne potrzebne jest pacjentom tego szpitala, czy może się ono ograniczać do miłosierdzia okazywanego spontanicznie przez poszczególne jednostki i organizacje charytatywne?
- Kobiecy i męski wzorzec przeżywania depresji. Zważywszy na powszechność tego zaburzenia nastroju, należałoby z pewnością zrewidować tradycyjne metody wychowawcze stosowane wobec dziewcząt i chłopców zarówno przez rodzinę jak i inne powołane do tego instytucje. Jakie powinny być zasady postępowania zapobiegające wystąpieniu depresji i sprzyjające radzeniu sobie z nią bez przemocy, wzajemnego uzależniania i toksyczności w małżeństwie oraz innych trwałych związkach?
- Samobójstwo. Ze społecznego punktu widzenia jest niewątpliwie działaniem nie przystosowawczym, ale indywidualnie stanowi często jedyne, "godne" rozwiązanie problemów, które człowieka przerastają. Na czym powinno polegać wsparcie udzielane ludziom w tego typu okolicznościach? Co studenci sadza o eutanazji, czyli pomocy w zakończeniu życia udzielanej nieuleczalnie chorym pacjentom, narażonym na ekstremalne cierpienia?
- Niepoczytalność. Jeśli nieprzystosowawcze zachowanie doprowadzi do popełnienia przestępstwa, to powstaje problem odpowiedzialności sprawcy za popełniony czyn. Wtedy przywoływane jest kontrowersyjne pojęcie z pogranicza prawa i medycyny - "niepoczytalność". Co ono oznacza? Dlaczego nigdy nie jesteśmy do końca pewni, czy dzięki orzeczeniu niepoczytalności w szpitalach psychiatrycznych nie kryją się przestępcy uciekający przed najcięższymi wyrokami? Dlaczego według polskiego prawa wpływ alkoholu jeszcze trzydzieści lat temu, sprzyjał orzekaniu niepoczytalności, a teraz stanowi okoliczność obciążającą? Czy pedofilów należałoby leczyć zamiast karać? Czy różnego rodzaju ekstremiści polityczni i fanatycy religijni jako niepoczytalne ofiary różnych urojeń mogą podlegać przymusowemu leczeniu?
Copyright © 1992 by Pearson Education. Wszelkie prawa zastrzeżone. Materiały z książki Philipa Zimbardo, Psychology and Life, 13th Edition, wydanej przez Allyn and Bacon, Boston, Massachusetts, USA nie mogą być publikowane i redystrybuowane bez pisemnej zgody.
