Najważniejsze terminy
- psychologia eksperymentalna
bardzo ogólny termin, który może być stosowany na określenie każdego podejścia do badania zagadnień psychologicznych, które wykorzystuje procedury eksperymentalne. Kiedyś był to termin występujący tylko w psychologii „laboratoryjnej”, obecnie stosowany szerzej.
- socjologizm
ideologia społeczna głosząca program zniesienia stosunków społecznych opartych na prywatnej własności środków produkcji i postulująca zbudowanie ustroju społecznego, w którym społeczna własność produkcji stanie się ekonomiczną podstawą zniesienia podziałów klasowych i wyzysku człowieka przez człowieka oraz przesłanką przemian prowadzących do realizacji zasad równości i sprawiedliwości społecznej.
- subiektywizm pedagogiczny
jeden z członów charakterystycznej dla Nowego Wychowania dychotomii. Osią subiektywizmu pedagogicznego było uznanie wychowania jako procesu odśrodkowego polegającego na mniej lub bardziej swobodnej ekspresji, a więc z ograniczeniem lub wykluczeniem oddziaływań zewnętrznych wywieranych za pomocą nauczania w dydaktyce i przymusu w dziedzinie wychowania moralnego. Subiektywizm korelował z indywidualizmem w teorii wychowania oraz z intuicjonizmem w teorii uczenia się.
- wychowanie funkcjonalne
według E. Claparede’a, miało to być takie wychowanie, które zmierza do rozwijania procesów psychicznych, rozpatrując je nie jako istniejące niezależne, ale pod kątem widzenia ich znaczenia biologicznego, ich roli, i użyteczności dla działania obecnego lub przyszłego, dla życia. Wychowanie funkcjonalne uważa jakąś potrzebę dziecka, jego dążność do osiągnięcia jakiegoś celu, za dźwignię działania, jakie się chce w nim wywołać.