Scenariusze ćwiczeń i zagadnienia do dyskusji
Scenariusze:
- W „Przedmowie” Zbigniew Kwieciński pisze, że w XX wieku w pedagogice „poszukiwano też „trzeciej drogi”: wspierania rozwoju i pełni możliwości każdego dziecka z poszanowaniem jego indywidualności, ale zarazem dania każdemu szansy korzystania z dóbr kultury narodowej i uniwersalnej, kompetencji do samodzielnego, krytycznego wyboru pośród wielu ofert sposobów i jakości życia, zdolności do samodzielnej komunikacji z innymi w bliskiej i szerokiej sferze kontaktów, ekspresji i działania harmonijnie godzącego interesy własne z tworzeniem świata przyjaznego, „zabliźnionego”. Tą „trzecią drogą” okazał się już przed II wojną światową progresywizm, a współcześnie konstruktywizm” (strona 14). W rozdziale trzecim Krzysztof Rubacha omawia „dwie drogi”: pajdocentryzm i didaskalocentryzm. Posługując się schematem zamieszczonym na stronie 63 w podręczniku spróbuj umieścić w nim kierunki pedagogiczne, które Z. Kwieciński przypisuje do „trzeciej drogi”, lub zmodyfikować ten schemat w taki sposób, aby znalazły w nim swoje miejsce wszystkie trzy drogi rozwoju pedagogiki.
- W książce Współczesne teorie i nurty wychowania (Kraków 1998) Bogusław Śliwerski opisuje (charakteryzuje) kilkanaście kierunków pedagogicznych. Spróbuj je przyporządkować poszczególnym paradygmatom pedagogiki wyróżnionym przez K. Rubachę. Czy taki zabieg jest możliwy w odniesieniu do wszystkich opisywanych przez B. Śliwerskiego kierunków? Jeżeli któryś z nich nie daje się przyporządkować do pajdocentryzmu lub didaskalocentryzmu to spróbuj ustalić, dlaczego tak się dzieje.
Zagadnienia do dyskusji:
- Jakie konsekwencje dla studiowania pedagogiki powoduje fakt, że ewolucja tej dyscypliny „w Polsce, począwszy od zakończenia monolitycznego ładu społecznego okresu socjalizmu, kroczy ku wielopostaciowości typowej dla kultury współczesnej”?
- Które ze stanowisk, przyjmowane w odpowiedzi na pytania są ci bliższe? Uzasadnij swój pogląd.
- Jak istnieje świat społeczny? (nominalizm i realizm)
- Jaka jest natura człowieka? (woluntaryzm i determinizm)
- Jak zmienia się społeczeństwo (stopniowa regulacja i radykalna zmiana)