Najważniejsze terminy
następne » | ||
- badania podstawowe
badania nieempiryczne, teoretyczne, rzutujące na miejsce, jakie zajmuje dana nauka w życiu społeczeństwa, które przekazuje środki na jej rozwój; generują one teorie, modele, koncepcje, wytwarzając wiedzę o rzeczywistości; celem badania może być tutaj sama teoria po to, by wzbogacić naszą wiedzę o niej.
- badania stosowane
badania, których rezultaty mają bezpośrednie zastosowanie w praktyce.
- metateoria
w szerokim znaczeniu teoria wyższego stopnia, zajmująca się interdyscyplinarnym badaniem teorii w ogóle; w wąskim znaczeniu teoria wyższego rzędu, która zajmuje się badaniem określonej teorii w ramach jednego tylko paradygmatu czy podejścia.
- pedagogika
dziedzina (dyscyplina) nauki zajmująca się badaniem szeroko rozumianych procesów edukacyjnych oraz uwarunkowań dyskursu edukacyjnego.
- pedagogika ogólna
dział pedagogiki zajmujący się jej podstawami teoretycznymi.
- potoczna teoria wychowania
rodzaj osobistej, zdroworozsądkowej wiedzy o wychowaniu, będącej zbiorem wewnętrznie ze sobą powiązanych przekonań czy idei na temat istoty, genezy, celów, uzasadnień i sposobów wychowywania innych.
- teoria
w szerokim znaczeniu: uogólnienie dokonane na podstawie naukowej analizy rzeczywistości, zmierzającej do sformułowania o niej empirycznych lub analitycznych twierdzeń; w wąskim znaczeniu: sądy, które w określony sposób odnoszą się do wielu faktów szczegółowych jako ich uzasadnienia lub wyjaśnienia; zbiór uporządkowanych praw lub/i prawidłowości, które stanowią wewnętrznie spójne konstrukcje logiczne.
- teoria wychowania
jedna z podstawowych dyscyplin współczesnej pedagogiki jako nauki; przedmiotem jej badań jest usystematyzowana, spójna i uporządkowana wiedza o wychowaniu, jego celach, treściach, metodach, formach, środkach i uwarunkowaniach; współcześnie zawiera ona wiele różnych podejść teoretycznych i ideologicznych do swojego przedmiotu badań, które zaowocowały wieloma modelami teoretycznymi, opcjami, argumentami i sposobami myślenia o istocie wychowania.
- teorie eksplikacyjne
teorie, których istotą jest poszukiwanie uogólnień pozwalających wyjaśniać coraz szersze zakresy zdarzeń lub sądów o nich.
- teorie normatywne
teorie, które nie pojawiają się w wyniku prowadzenia badań empirycznych, gromadzenia faktów, choć mogą z nich korzystać; formułują one za pomocą metody logicznej dedukcji zbiór założeń i norm, które mają na celu organizowanie w sposób zgodny z nimi działań praktycznych.
- teorie optymalizacyjne
inaczej prakseologiczne; teorie, które określają, jakie warunki są niezbędne do wystąpienia postulowanego stanu rzeczy.
- teorie redukcyjne
określane inaczej jako empiryczne, indukcyjne; teorie charakterystyczne dla nauk pogranicza, obejmujących przedmiotem refleksji naukowej dwie lub więcej dziedzin, w wyniku czego twierdzenia jednej nauki są redukowane do twierdzeń drugiej nauki.
następne » |