Cele nauczania
Po zapoznaniu się z treścią tego rozdziału student powinien umieć:
- podać znaczenie terminów: racjonalizm, empiryzm, krytycyzm, wskazać przedstawicieli każdego z tych nurtów i wymienić ich najważniejsze prace;
- scharakteryzować Stowarzyszenie Ludzi Nauki i dzieło, które oni stworzyli;
- scharakteryzować racjonalizm wieku oświecenia;
- opisać ideał gentlemana zaproponowany przez Johna Locke’a w jego Myślach o wychowaniu;
- przedstawić dylemat pedagogiczny Jana Jacquesa Rousseau (obywatel czy człowiek);
- wskazać twórcę teorii kształcenia formalnego, odróżnić kształcenie formalne od kształcenia pamięciowego;
- opisać reformę kształcenia zainicjowaną przez pietystów;
- scharakteryzować działalność jansenistów;
- wskazać specyfikę pedagogii Françoisa Salignaca de la Mothe Fénelona;
- wymienić najważniejsze myśli i idee reformatorskie Louisa Renéde Caradeuca La Chalotais’go;
- określić kiedy i przez kogo został wprowadzony po raz pierwszy obowiązek szkolny;
- opisać poglądy, jakie na temat szkół ludowych głosili filantropiści;
- scharakteryzować ruch fizjokratów i zmiany, jakie on spowodował swoją działalnością;
- wskazać czas i miejsce powstania pierwszych szkół i zakładów specjalnych dla głuchych, niewidomych oraz opuszczonych lub zaniedbanych moralnie dzieci;
- opisać stan szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce w drugiej połowie XVII i w początkach XVIII wieku;
- scharakteryzować reformy oświaty szlacheckiej podjęte w połowie XVIII wieku przez Stanisława Konarskiego;
- scharakteryzować Szkołę Rycerską utworzoną przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, określić zakres, w jakim ona kształciła;
- wymienić wybranych członków Komisji Edukacji Narodowej;
- przedstawić główne osiągnięcia i zasługi Komisji Edukacji Narodowej;
- scharakteryzować Projekt organizacji wychowania publicznego autorstwa Jeana Antoine’a Nicolasa Condorceta;
- wymienić i opisać szczeble powszechnego systemu edukacyjnego, które przewidywał projekt Condorceta.