Najważniejsze terminy
następne » | ||
- ambiwalencja
(łac. ambo – obaj, valens – mocny, skuteczny), równoczesne doznawanie przeciwnych uczuć w stosunku do tej samej osoby, czynności lub rzeczy, np. pociągu i niechęci, zapału i rezygnacji, uwielbienia i pogardy; pojawia się zarówno u dzieci, jak i dorosłych, jej występowanie zależy zarówno od przedmiotu, który może mieć dobre i złe strony, jak i od stanu psychiki podmiotu.
- anomia
(gr. a – nie, nómos – prawo); zachowanie występujące głównie u dzieci w wieku przedszkolnym; nie kierują nim normy ustanowione przez innych, lecz własne chwilowe zachcianki.
- antypedagogika
rozwijający się w RFN od początku lat 70-tych XX wieku ruch protestu przeciwko „pedagogicznemu totalitaryzmowi społeczeństwa wychowującego”. Przedstawiciele tego ruchu, m.in. G. Mendel, H. Kupfer i M. Winkler, przeciwstawiają się wychowaniu typu manipulacyjnego, terrorowi narzuconemu dzieciom przez dorosłych, przekreślaniu ich własnego „ja”, domagając się zarazem wychowania dzieci w atmosferze życzliwości i przyjaźni.
- decentracja
(łac. de – od, odwrotność, centrum – środek), umiejętność wyobrażeniowego wczucia się w punkt widzenia innej osoby czy grupy osób; decentracja jest przeciwieństwem egocentryzmu, który polega na wyłącznym, koncentrowaniu się dziecka (czy dorosłego) na sobie.
- decentracja jednostki
jest przeciwieństwem jej egocentryzmu, jest umiejętnością rezygnacji z własnego centralnego punktu widzenia i przyjęcia punktu widzenia innej osoby czy też kilku osób.
- decentracja w znaczeniu makrokulturowym
jest akceptacją stanu wielości kultur, których nie można zredukować, hierarchizować czy też ujmować w kategoriach uniwersalności.
- efekt pogranicza w kulturze
pojawia się w świecie sprzecznych, odmiennych, nasyconych różnicą praktyk kulturowo społecznych, kiedy to następuje wzbogacenie jednostkowych lub grupowych tożsamości poprzez interakcje z „innymi”.
- egocentryzm
(łac. ego – ja, centrum – środek); ujmowanie rzeczywistości wyłącznie z własnego punktu widzenia, absolutyzowanie przez jednostkę własnych poglądów wraz z nieuznawaniem sprzecznych z nimi argumentów.
- humanistyka
nauka badająca człowieka jako istotę społeczną oraz jego wytwory: język, literaturę, sztukę itp.
- innowacja pedagogiczna
(łac. innovatio – odnowienie); zmiana struktury systemu szkolnego w celu wprowadzenia ulepszeń o charakterze wymiernym.
- integracja
(łac. integratio – odnowienie); proces tworzenia całości z części, scalanie, włączanie elementów w całość.
- ironia
(gr. eiróeiá – udawanie); pozorowanie niewiedzy i ukryta sprzeczność między pozornym zaaprobowaniem jakiejś wypowiedzi – gwoli uzyskania pożądanego efektu – a jej faktycznym znaczeniem.
następne » |