oksytocyna
oksytocyna, zbudowany z 9 aminokwasów peptydowy → neurohormon ssaków wytwarzany przez neurony jądra przykomorowego → podwzgórza, transportowany aksonami tych komórek do nerwowego płata → przysadki mózgowej, gdzie jest magazynowany i wydzielany do krążenia; o. działa przede wszystkim na gruczoły sutkowe (mlekowe) w okresie laktacji, gdzie wywołując skurcz komórek mioepitelialnych wyścielających przewody gruczołów sutkowych powoduje wyciśnięcie mleka z pęcherzyków gruczołów sutkowych, oraz na macicę, gdzie wywołuje skurcze mięśni gładkich ułatwiające przenoszenie plemników do jajowodu po kopulacji oraz skurcze porodowe (macica jest szczególnie wrażliwa na o. w późnym okresie ciąży); o. może być wytwarzana przez neurony innych obszarów mózgowia, gdzie pełni rolę → neuroprzekaźnika lub → neuromodulatora; u niższych kręgowców wykryto analogi o. takie jak izotocyna (ichtiotocyna, u ryb kostnoszkieletowych), glumitocyna (u płaszczek), mezotocyna (u ryb dwudysznych i niektórych płazów), walitocyna (u rekinów).
