oddychanie beztlenowe
oddychanie beztlenowe, oddychanie anaerobowe, fermentacja, rodzaj → oddychania komórkowego opartego na procesach uzyskiwania energii (→ oddychanie) w reakcjach utleniania związków organicznych, w których akceptorem elektronów są inne związki organiczne lub nieorganiczne (a nie cząsteczka tlenu) (patrz też → oddychanie azotanowe, → oddychanie siarczanowe), a drogą otrzymania cząsteczek ATP są reakcje fosforylacji substratowych; w konsekwencji substraty oddechowe nie zostają utlenione całkowicie i w komórkach organizmów oddychających beztlenowo pojawiają się jako końcowe produkty utleniania związki takie jak mleczan, alanina, opiny, octan, bursztynian, propionian i inne krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe; podstawowym torem metabolicznym o. b. jest glikoliza; u zwierząt o. b. pojawia się w warunkach → anoksji lub → hipoksji, wynikających z przyczyn metabolicznych, np. w następstwie krótkotrwałej intensywnej pracy fizycznej, lub środowiskowych (por. → beztlenowce).