hormon adrenokortykotropowy
hormon adrenokortykotropowy, ACTH, hormon kortykotropowy, adrenokortykotropina, kortykotropina, kortykotrofina, hormon wytwarzany przez komórki gruczołowe przedniego płata przysadki mózgowej, którego uwalnianie kontrolowane jest przez podwzgórzowy hormon uwalniający (kortykoliberynę) oraz mechanizm sprzężenia zwrotnego, zależny od poziomu hormonów kory nadnerczy we krwi; jest peptydem zbudowanym z 39 aminokwasów, wycinanym potranslacyjnie z cząsteczki prekursorowej (opiomelanokortyny); działa na korę nadnerczy poprzez kaskadę przekazującą sygnał (układ transdukcji sygnału obejmujący specyficzny receptor h. a., białko Gs, cyklazę adenylanową, cykliczny AMP i kinazę białkową A); stymuluje korę nadnerczy do wytwarzania i wydzielania hormonów steroidowych (→ glikokortykoidy, → androgeny nadnerczowe); h. a. jest wytwarzany również przez niektóre neurony podwzgórza i innych ośrodków ośrodkowego układu nerwowego, gdzie pełni rolę neuroprzekaźnika (neuromodulatora).