androgeny
androgeny, grupa hormonów steroidowych o strukturze C19-steroidów powstających w komórkach nadnerczy i jąder w wyniku kilkuetapowego procesu obejmującego mitochondrialne przekształcenie cholesterolu w pregnenolon oraz reakcje przebiegające w obrębie retikulum endoplazmatycznego prowadzące do androstendionu i testosteronu; a. jądrowe wytwarzane, magazynowane i wydzielane są przez jądra, a. nadnerczowe – przez komórki warstwy siatkowej kory nadnerczy; produkcja i wydzielanie a. jądrowych kontrolowane są przez → hormon luteinizujący, a. nadnerczowych – przez → hormon adrenokortykotropowy (ACTH); w okresie życia płodowego a. wpływają na różnicowanie płciowe mózgowia oraz decydują o przyjęciu męskiego wzorca podwzgórzowej regulacji wydzielania gonadotropin; w późniejszych etapach ontogenezy mają działanie maskulinizujące, odpowiadają za wykształcanie męskich drugorzędowych cech płciowych; mają również działanie anaboliczne, stymulują proces biosyntezy białka i wzmagają wzrost organizmu.
