Strategia operacyjna

Zawartość rozdziału

• Misja i strategia firmy
• Decyzje podejmowane w ramach zarządzania operacyjnego

Poziomy decyzji w organizacji

Podejmowanie decyzji stanowi esencję zarządzania. Decyzje podejmuje się na podstawie informacji płynących z całej organizacji.

Istotą decyzji jest uzupełnianie luki informacyjnej, dlatego zawężenie tej luki poprzez dokładne zbieranie informacji jest kluczowym czynnikiem odniesienia sukcesu przez kierownika. Waga decyzji, ich zasięg oraz częstość podejmowania różną się w zależności od szczebla kierowniczego organizacji.

Poniższy schemat przedstawia hierarchę decyzji - im wyższy szczebel zarządzania, tym większa waga i zasięg decyzji. Szerszy opis można znaleźć w podręczniku.

Rysunek 3.1. Przepływ informacji i decyzji (podręcznik, s. 53)

Misja i strategia firmy

Strategiczny wybór dokonany przez organizację powinien zostać skonkretyzowany w postaci misji. Misja stanowi strategiczną wytyczną kierunku, w jakim ma podążać organizacja. Misja i strategia są wynikiem wielu czynników, m.in. woli akcjonariuszy, wpływów otoczenia i możliwej do uzyskania przewagi konkurencyjnej. Poniższy rysunek 3.2 (podręcznik, s. 57) przedstawia schematyczny układ wybranych czynników kształtujących strategię biznesu.

Rysunek 3.2 Dane wejściowe do opracowania strategii firmy

Opcje wyboru strategicznego

Formułując misję i strategię przedsiębiorstwa, należy pamiętać, że zarządzanie to dokonywanie wyboru spośród wielu dróg tej, która w najprostszy sposób prowadzi do osiągnięcia celu.

Praktyka pokazuje, że nie wszystkie drogi, które można nakreślić, prowadzą do celu, jakim jest sukces rynkowy. Wybór jest kwantyfikowany przez rynek i niektóre rozwiązania stanowią pułapki fałszywej niszy rynkowej.

Rysunek zamieszczony obok przedstawia jedną z zależności rynkowych - dyferencjacja produktu a produkcja masowa. Przedstawiona zależność pokazuje, że nie można masowo produkować wyróżniającego się na rynku produktu.

Rysunek 3.3. Zależność sukcesu organizacji od przywództwa kosztowego albo dyferencjacji produktu (podręcznik, s. 60)

Obszary funkcjonalne

Rozważając decyzje strategiczne, oprócz hierarchii podejmowania decyzji należy również mieć na uwadze sieć funkcjonalną przedsiębiorstwa.

Decyzje strategiczne są podejmowane w każdym z trzech obszarów funkcjonalnych: sprzedaży, finansowym i wytwarzania - operacyjnym.

Częstym błędem jest mylenie decyzji dotyczących strategii operacyjnej z decyzjami operacyjnymi. Pierwsze dotyczą np. wyboru techniki wytwarzania (elastyczna automatyzacja czy sztywna linia produkcyjna), drugie - rozstrzygania bieżących problemów, np. uruchomić trzecią zmianę i pracę w niedziele czy też negocjować opóźnienie dostawy.

Rysunek 3.4. Obszary decyzji strategicznych przedsiębiorstwa (podręcznik, s. 61)

W ramach każdego z obszarów funkcjonowania organizacji można wyróżnić trzy poziomy podejmowania decyzji: strategiczny, taktyczny i operacyjny.

Waga i zasięg decyzji na każdym z poziomów decyzyjnych jest podobna, na przykład rozstrzygnięcie, czy finansować przedsięwzięcie emisją akcji, czy zaciągnięciem długoterminowego kredytu jest podobna do decyzji dotyczącej lokalizacji zakładu. Obie te decyzje należą do strategicznych - jedna w ramach finansów, druga w ramach operacji.

Rysunek 3.5. Struktura decyzji podejmowanych w ramach organizacji (podręcznik, s. 62)

Przykłady

Zamieszczone w dalszej części rozdziału przykłady firm stanowią uzupełnienie opisów przypadków zamieszczonych w podręczniku.

Celem prezentacji dodatkowych kazusów jest uaktualnienie opisów zawartych w podręczniku, jak również przedstawienie firm bliższych polskiemu Czytelnikowi.

Wskazówki dla prowadzącego zajęcia

W ramach trzeciego rozdziału należy zwrócić uwagę na:

1. Rozróżnienie poziomu i zakresu podejmowanych decyzji;
2. Definicję decyzji;
3. Uwarunkowania ograniczające dowolność wyborów strategicznych;
4. Odróżnienie strategii operacyjnej od decyzji operacyjnych.