priony
priony, białkowe cząsteczki zakaźne (ang. proteinaceous infectious particles), chorobotwórcze cząsteczki białka o takiej samej sekwencji aminokwasów jak prawidłowe białka prionowe zdrowej komórki, oznaczane jako PrP (ang. prion protein), lecz których konformacja ulega zmianie z globularnej na nieprawidłową, o strukturze beta; białka te łączą się z PrP i powodują zmianę ich konformacji na patologiczną; p. są odporne na działanie proteaz, odkładają się w komórkach, głównie mózgu, tworząc skupienia w postaci płytek; powodują choroby neurodegeneracyjne u ludzi, m.in. chorobę Creutzfeldta–Jakoba (CJD), i zwierząt, m.in. scrapie i chorobę szalonych krów, czyli gąbczastą encefalopatię bydła (BSE); za badania nad p. S.B. Prusiner otrzymał (1997) Nagrodę Nobla.
