potencjał iglicowy
potencjał iglicowy, faza → potencjału czynnościowego w komórce nerwowej lub mięśniowej poprzecznie prążkowanej szkieletowej; bodziec progowy lub ponadprogowy wyzwala zmianę przepuszczalności kanałów jonowych w miejscu działania (→ potencjał postsynaptyczny pobudzający) na tyle dużą, że zmiana rozmieszczenia jonów powoduje przejście błony w stan potencjału krytycznego, który inicjuje pełną aktywację kanałów jonowych; chwilowa (trwająca ok. 0,5 ms) aktywacja kanałów sodowych i napływ jonów sodowych do komórki (aktywacja sodowa) jest procesem szybszym, niż aktywacja kanałów potasowych i wypływ tych jonów z komórki (aktywacja potasowa); w konsekwencji dochodzi do szybkiej depolaryzacji błony pod wpływem jonów sodowych (zmiana elektroujemnego potencjału wnętrza na dodatni) i równie szybkiej repolaryzacji przez kompensujący wypływ jonów potasowych; pojawienie się p. i. w miejscu działania bodźca wyzwala zjawisko szerzenia się depolaryzacji w błonie (potencjał czynnościowy), a siła bodźca zakodowana jest w częstotliwości przekazywanych potencjałów iglicowych; u niektórych zwierząt potencjały iglicowe (i czynnościowe) warunkowane są zmianami przepuszczalności błony dla innych jonów (np. wapniowych, chlorkowych).
