gruczoł gazowy
gruczoł gazowy, 1) grupa komórek na dnie → pneumatoforu u rurkopławów wydzielająca gaz wypełniający ten narząd; 2) gruczoł w ścianie pęcherza pławnego ryb kostnoszkieletowych, dzięki mechanizmom przeciwprądowym w → sieci cudownej krążenia wyspecjalizowany w wydzielaniu gazów do wnętrza pęcherza i zapobiegający wchłanianiu gazów do krwi; wydzielanie gazów następuje pod wpływem wytwarzania kwasu mlekowego, który zakwaszając krew wzmaga rozkład wodorowęglanów na dwutlenek węgla uwalniany do pęcherza pławnego oraz wypiera tlen z hemoglobiny, także wydzielany do pęcherza.