gospodarka
gospodarka, antr. sposób, w jaki społeczeństwo ludzkie uzyskuje energię i materię niezbędne do podtrzymania życia poszczególnych osobników, a także utrzymania struktur oraz procesów organizacyjnych i technologicznych warunkujących istnienie zintegrowanego układu (systemu) społecznego; zróżnicowanie ludzkości pod względem stosowanych strategii gospodarczych zwiększało się wraz z rozwojem → kultury; pierwotne (i jedyne przez ponad 90% czasu istnienia naszego gatunku) wyłącznie ekstensywne formy gospodarowania energią i materią zastępowane były stopniowo, na różnych terenach w różnym czasie, formami intensywnymi; g. ekstensywna (przyswajalna) polega na wykorzystywaniu występujących w środowisku zasobów pokarmu (dzikie rośliny i zwierzęta) oraz surowców, w drodze zbieractwa i łowiectwa; niezależnie od tego, co stanowi zasadniczą bazę pokarmową, grupy stosujące ekstensywny typ gospodarki charakteryzują się niską dynamiką populacji i małą gęstością zaludnienia (poniżej 1 osoby na km2); g. intensywna (wytwórcza) wiąże się z powstawaniem → antropocenoz i polega na uprawie roślin i hodowli zwierząt (→ udomowieniu niektórych gatunków), czyli objęciu kontrolą informacyjną układu pewnych odcinków → łańcuchów pokarmowych; do intensywnych form g. należą: pasterstwo, → kopieniactwo (żarowe rolnictwo leśne) i → rolnictwo (tradycyjne i uprzemysłowione).
