dializa
dializa, 1) metoda oddzielania substancji drobnocząsteczkowych od makrocząsteczek z roztworu wykorzystująca zdolność przepuszczania przez niektóre błony tylko drobnych cząsteczek; polega na umieszczeniu roztworu z rozdzielanymi substancjami w naczyniu, którego ściany (lub jedna ze ścian) są błoną przepuszczalną tylko dla rozpuszczalnika i drobnych cząsteczek, które z kolei zostaje umieszczone w naczyniu z dużą objętością samego rozpuszczalnika; substancje drobnocząsteczkowe dążąc do wyrównania stężeń w obu przedziałach opuszczają roztwór wyjściowy, który z czasem może być prawie całkowicie oczyszczony z drobnocząsteczek; wykorzystywana jest w procedurach izolowania białek z materiału biologicznego; 2) technika oczyszczania krwi z drobnocząsteczkowych produktów przemiany materii, stosowana w niewydolności nerek, lub z toksyn w czasie zatruć; błoną przepuszczalną może być otrzewna jamy brzusznej (d. otrzewnowa); w przypadku d. zewnątrzustrojowej (hemodializy) wyprowadza się krew z żyły do dializatora zaopatrzonego w błonę przepuszczalną dla drobnych cząstek i oczyszczający płyn dializacyjny.
