kancerogeny
kancerogeny, karcynogeny, czynniki rakotwórcze mające zdolność indukowania rozwoju nowotworów złośliwych; wyróżnia się k. chemiczne, które obejmują kilka tysięcy związków o zróżnicowanej budowie (wśród nich bezsporne działanie rakotwórcze u ludzi ma ok. 200) oraz k. fizyczne, do których zalicza się promieniowanie jonizujące fotonowe i cząstkowe o dużych energiach; ze względu na mechanizm działania wyróżnia się k. inicjujące, indukujące mutacje → onkogenów, i k. promocyjne, których działanie związane jest z indukcją ekspresji niektórych genów, zwłaszcza kontrolujących cykle podziałowe komórki.
