holizm
holizm, pogląd filozoficzny głoszący, że świat stanowi całość hierarchicznie złożoną z części, całości niższego rzędu, i podlega twórczej ewolucji prowadzącej do wyłaniania się nowych, nie redukowalnych do swych składowych części całości; w biologii h. przejawił się w koncepcji hierarchicznej struktury układów żywych, której poziomy różnią się od siebie jakościowo, właściwości układów wyższego poziomu nie da się wyprowadzić z właściwości układów poziomu niższego, a ewolucja prowadzi do powstawania kolejnych coraz wyższych hierarchicznie układów. W sensie metodologicznym h. jest poglądem, zgodnie z którym badanie układów złożonych wymaga stosowania specyficznych dla danego poziomu złożoności metod, bowiem właściwości układu nie da się w całości wywnioskować z właściwości jego elementów; w tym sensie h. przeciwstawny jest → redukcjonizmowi.
